تیک های عصبی – روش برخورد با آن
تیک عصبی چیست؟
به مجموعه کارهای غیر ارادی و تکراری که به صورت ناگهانی بروز کرده و رفتار و کنش های عادی او را متاثر می کنند، تیک عصبی گفته می شود.
انواع تیک
تیک صوتی
این کودکان تیک صوتی رفتاری صدادار تولید میکنند. تیکهای صوتی ساده مانند سرفه کردن، صاف کردن گلو، غرغر کردن، بالا کشیدن بینی، فین کردن و تیکهای صوتی پیچیده مانند تکرار کلمات یا عبارات، بد دهنی (استفاده از کلمات یا عبارات مستهجن)، مکرر گویی (تکرار واژههای خود) و پژواک کلام (تکرار واژههای آخر طرف مقابل) دیده میشود.
تیک حرکتی
تیک حرکتی رفتارهایی مانند شکلک در آوردن، تنگ کردن چشمها، بالا انداختن شانه یا تکان دادن سر، باز و بسته کردن چشم، مکیدن لب، بالا پریدن ناگهانی شانه یا پا و پلک زدن در کودک را شامل میشود. تیکهای حرکتی پیچیده شایع نیز شامل رفتارهای نظافتی، بوییدن اشیاء، جهش، رفتارهای لمسی، پژواک کرداری (تقلید رفتار مشاهده شده) و حرکات زشت و ناشایست (ادا و اطوار زننده) است.
شایع ترین تیکهای حرکتی چهرهای هستند با این حال در بعضی از کودکان گردن و اندامها را درگیر میکند. تیکهای متعدد حرکتی به همراه یک یا چند تیک صوتی اختلال توره نامیده میشود.
تیک های گذرا و مزمن عصبی کودکان
تیک نوعی اختلال هماهنگی رشدی است که بر اساس ماندگاری به دو دسته گذرا و مزمن تقسیم میشوند. تیکهای گذرا حداقل به مدت ۴ هفته و حداکثر ۱۲ ماه طول میکشند. اگر کودکتان رفتارهای تکراری را در مدتی کمتر از این زمان انجام دهد، دچار اختلال تیک نیست.
در صورتی که رفتارهای تکراری پایدار شده و بیشتر از یک سال در کودک مشاهده شوند تیک مزمن تشخیص داده میشود. این تیکها پایدارتر و انقباضهای عضلانی معمولا شدیدتر است. تیکهای مزمن بیشتر بین سنین ۶ تا ۱۲ سالگی دیده میشود. ممکن است متوجه شده باشید که علائم کودک به طور متناوب کم و زیاد میشود و یا برای مدتی محو شده و دوباره پدیدار میشوند.
علت تیک عصبی
ترکیبی از عوامل محیطی و زیستی در ایجاد تیک های عصبی کودکان دخالت دارند. عوامل ژنتیکی، وسواس، افسردگی، بیش فعالی، محیط پر تنش، استرسهای مزمن و طولانی مدت میتواند در بروز تیک موثر باشد. حتی ممکن است کودک به خاطر تقلید این عادت رفتاری را پیدا کند.
تیک عصبی کودکان بیشتر در زمانهایی که تحت فشار عصبی هستند ظاهر میشود. شاید متوجه شده باشید که تیکهای کودک شما بیشتر در هنگام شروع مدرسه و در فصل امتحانات بیشتر میشود.
وقتی کودکتان آرامش دارد یا مشغول به کاری است مثلا در حین بازی یا هنگام خواب تیکها کاهش یافته و یا به طور موقت از بین میروند.
روشهای مناسب برخورد با تیک عصبی
– پدر و مادر نباید نسبت به تیک فرزند خود واکنش غیرطبیعی نشان دهند و خونسردی خود را حفظ کنند
زمانی که کودک حالتهای تیک را نشان میدهد بی اعتنایی کنید. نباید روی حرکات بچه متمرکز شوید و مدام به او گوشزد کنید که چرا این حرکات را تکرار میکند؛ هر چه کودک بیشتر روی رفتارش حساس شود، تیک افزایش پیدا میکند.
-خانواده ها باید به این دسته از کودکان در منزل استراحت کافی دهند
خستگی باعث افزایش حملات تیک میشود
-فرزند خود را در خانه تنها نگذارند
این رفتار غالبا با فشار روحی تشدید می شود،
– کشف مشکلات کودک و برخورد مناسب با آنها
مشکلات خانوادگی، مدرسه، مهدکودک و یا مواجه با برخی دوستان، میتواند فشار عصبی را بر کودک افزایش دهد
برای مثال حتی زمانی که شما با همسرتان قهر میکنید و به مدت طولانی با او حرف نمیزنید احساس ناامنی را در او ایجاد کردهاید.
بهبود روابط زناشویی، مهارت حل مسئله، مدیریت استرس و کنترل خشم برای فراهم کردن محیطی امن ضروری است.
–انتظار بیش از حد از او نداشته باشید
زمانی که شما از کودک کاری بیشتر از تواناییاش انتظار داشته باشید مثل نمرات عالی یا موفقیت در یک رشته ورزشی خاص و … این مسئله فشار زیادی به کودک وارد میکند و او دچار استرس میشود.
به کودکتان اطمینان دهید که در هر شرایطی دوستش دارید. اینکه او را به خاطر خودش دوست دارید نه به خاطر موفقیتهایش به او آرامش می دهد.
– شرایط کودک را با معلم کودکتان در میان بگذارید و از او بخواهید در این زمینه با شما همکاری کند.
-در مواقعی که کودک تیک ندارد، باید بیشتر به او توجه یا او را نوازش کرد.
– عدم تنبیه کودک و عدم تذکر مستقیم
کودک را نترسانید. برای مثال نگویید که “اگر این کار را ادامه دهی کسی با تو دوست نمیشود یا همه تو را مسخره میکنند”، این نوع برخورد علاوه بر افزایش تیک عصبی، عزتنفس کودک را بشدت پایین میآورد. تحقیر، سرزنش و مقایسه شرایط را بدتر میکند. ت تذکر مستقیم یا تنبیه کودک برای ترک رفتار عادتی به هیچ وجه مؤثر نیست و باید از شیوه تربیتی مبتنی بر تشویق استفاده کرد. بخاطر تیکها، کودکتان را از مهمانی یا سایر جمعهای اجتماعی محروم نکنید، چون اثر منفی بر مهارتهای اجتماعیاش دارد.
–تخلیه هیجانی تیک عصبی کودکتان را کاهش می دهد
سرگرمیهای مورد علاقه کودک مثل نقاشی، موسیقی، بازیها و … میتواند در بهبود تیکها موثر باشد پس فعالیتهایی همچون بازی یا برنامههای شادی بخش را بیشتر کنید تا تخلیه هیجانی بیشتری را تجربه کند. درآغوش گرفتن و نوازش نیز میزان اضطراب کودک را کم مینماید. ایجاد آرامش از طریق ورزشهای تنفسی به مرور زمان نیز این عارضه را کاهش میدهد پس تغییر شیوه زندگی کودک میتواند اثربخش باشد
– دارو درمانی
اگر تیکها بیشتر از ۶ ماه طول بکشد یا شدتشان به حدی باشد که مانع از انجام کارهای روزمره کودک شود یا کودک را ناراحت کند، شاید درمان دارویی مد نظر قرار گیرد.
درمان اختلال تیک بستگی به شدت تیکها، ناراحتی ذهنی کودک، اختلالات همزمان و تاثیر تیکها بر عملکرد تحصیلی و اجتماعی کودک دارد و به طور کلی باید ابتدا کارکرد کلی کودک را بررسی کنیم
——————————
– آدرس کانال تلگرام : Drforoohar@
محتویات کانال تلگرام شامل برنامه شیفتها و اطلاع رسانی درمورد آخرین تغییرات زمانی و مکانی آنها و مطالب آموزنده ایست که در پاسخ به سوالات والدین محترم میباشد.
درصورت اشکال در ورود به کانال ، از نسخه اصلی تلگرام استفاده شود.
– سایت و نرم افزار ZOOP جهت پرسش و پاسخ :
← آدرس سایت:
https://getzoop.com/drfaryarforouhar
← دانلود نرم افزار ZOOP :
Zoop
توجه فرمایید :
♦️ برای نصب نرم افزار Zoop میتوان از طریق نرم افزار play store یا بازار گوشی هم اقدام کرد.
♦️ فایل نصبی نرم افزار Zoop در این سایت ، بصورت زیپ میباشد و لازم هست بعد از دانلود ، آنرا از زیپ در اورده و بعد نصب کنید.
♦️ با توجه به این که پاسخ به سوالات احتمالا با تاخیر انجام میشود ، در مواردی که بیماری بنظر اورژانسی میباشد ، جهت پرسش و پاسخ ، زمان را از دست ندهید و بیمار را جهت ویزیت نزد پزشک ببرید.