لکنت زبان – علل و چگونگی برخورد با آن
اختلال در گفتار به صورت وقفه یا گیر، تکرار کلمه یا بخشی از کلمه یا کشیده شدن بیش از اندازهٔ تولید برخی اصوات اتفاق عجیبی نیست، اما وقتی میزان این اختلالات آنقدر زیاد شود که روند طبیعی گفتار دچار مشکل شود، دیگر با روان نبودن موقتی گفتار مواجه نیستیم، بلکه با پدیدهای به نام لکنت زبان روبهرو هستیم.
اولین نشانه های لکنت زبان در زمانی ظاهر می شود که کودک بین ۱۸ تا ۲۴ ماهگی است. در این سن کودکان شروع به ترکیب کلمات برای تشکیل جملات می کنند. ممکن است والدین از لکنت زبان در کودک خود ناراحت و ناامید باشند ، اما این مرحله که کودک لکنت زبان دارد طبیعی است.
ممکن است کودک برای چند هفته یا چند ماه لکنت زبان داشته باشد، این لکنت زبان دائمی نیست . بیشتر کودکانی که لکنت زبان را قبل از ۵ سالگی شروع می کنند بدون نیاز به گفتار درمانگر درمان می شوند.
افراد دارای لکنت زبان از نظر هوش و استعداد با دیگران تفاوت ندارند و باورهای غلطی که آنها را افرادی خجالتی، عصبی، حساس، عجول یا درونگرا عنوان میکنند ریشه و اساس علمی ندارد.
علایم
-
برای مثال تکرار صداها، هجا ها یا کلمات، تکرار صدا مانند : م م م م مادر
-
برای مثال صداهای طولانی، ببببببین
-
به آرامی یا با مکث زیاد صحبت می کند
-
صحبت هایش قطع شده یا دهان برای صحبت کردن باز است ، اما چیزی گفته نمی شود.
-
در حال نفس کشیدن هستن یا در حالی که عصبانی هستن صحبت می کنند.
-
پلک زدن سریع چشم یا لرزش یا تکان دادن لب در هنگام صحبت کردن
-
لکنت زبان هنگام خستگی ، هیجان یا تحت فشار روانی افزایش می یابد
-
از صحبت کردن می ترسد
چندین نوع لکنت زبان وجود دارد؟
لکنت رشد: این رایج ترین نوع لکنت زبان در کودکان است. وقتی کودک بین ۲ تا ۵ سالگی است اتفاق م
ی افتد. ممکن است گفتار و رشد زبان کودک از آنچه او نیاز دارد یا می خواهد بگوید عقب مانده باشد اتفاق بیفتد.
لکنت عصبی : لکنت عصبی ممکن است بعد از سکته مغزی یا آسیب دیدگی مغز اتفاق بیفتد. این اتفاق وقتی می افتد که بین سیگنال های مغزی و اعصاب و عضلات درگیر در گفتار وجود دارد.
لکنت روانی: لکنت روانی چندان رایج نیست و ممکن است بعد از آسیب های عاطفی اتفاق بیفتد. یا ممکن است در کنار مشکلات تفکر یا استدلال اتفاق بیفتد.
عوارض لکنت زبان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-
مشارکت محدود در برخی فعالیت ها
-
عزت نفس پایین
-
عملکرد ضعیف در مدرسه
-
مشکلات اجتماعی
کمک به کودک در مدیریت لکنت زبان
-
– سعی کنید یک محیط آرام فراهم کنید.
-
– وقت بگذارید و با فرزندتان صحبت کنید.
-
– کودک خود را تشویق کنید تا در مورد موضوعات سرگرم کننده و آسان با شما صحبت کند.
-
– سعی کنید به شکلی منفی واکنش نشان ندهید. درعوض ، فرزند خود را بخاطر گفتار صحیح ستایش کنید.
-
– صحبت های کودک خود را قطع نکنید.
-
– به آرامی با فرزند خود صحبت کنید. این ممکن است به او کمک کند که همچنین آرام صحبت کند.
-
– هنگام صحبت کردن به فرزندتان توجه کنید.
-
– بدون گفتن هر حرفی اجازه دهید تا فرزندتان کلمات یا جملاتش را کامل بیان کند.
-
– اگر کودک مشکلش را مطرح کرد، آشکارا در مورد لکنت زبان با کودک خود صحبت کنید.
– معلمان فرزند خود را آموزش دهید و به آنها در فراهم کردن محیط آرام مدرسه کمک کنند که فرزندتان از زورگویی همکلاسی ها و استرس در امان باشد.
-
– هنگامی که کودک احساس ناراحتی می کند یا لکنت زبانش افزایش می یاید از وادار کردن کودک به صحبت کردن با صدای بلند یا خواندن مطلبی خودداری کنید. درعوض، کودک را به انجام فعالیت هایی که نیازی به صحبت کردن ندارند تشویق کنید.
-
– به او نگویید که سریعتر صحبت هایش را تمام کند.
-
– به فرزندتان نگویید که قبل از صحبت کردن فکر کند.
-
– به دنبال مسائلی باشید که لکنت زبان را بیشتر میکند و آنها را جدی بگیرید.
-
– هرگز از کودک نخواهید و تشویقش نکنید که لکنتش را پنهان کند، بلکه کمک کنید تا با آن روبهرو شود.
-
– یادش بدهید تا به لکنتش مثل یک ویژگی نگاه کند؛ لکنت زبان یک عیب یا ایراد نیست.
-
– یادش بدهید هر وقت در حرف زدن دچار اضطراب و ترس شد، یادش باشد که نباید از چیزی خجالت بکشد.
-
– وقتی در صحبت کردن موفق است، او را خیلی تشویق کنید.
-
– از تعجب کردن بعد از حرف زدن کودک یا تحقیر به هر شکلی خودداری کنید.
-
– با لحن عیبجویانه در مورد لکنت کودک صحبت نکنید.
-
– موقعیتها را در نظر بگیرید. در زمان عصبانیت لکنت کودک بیشتر میشود، پس سعی کنید در زمان عصبانیت آرامش خود را حفظ و خشم او را بیشتر نکنید.
-
– مراقب باشید اطرافیان کودک به خاطر حرف زدنش او را مسخره نکنند. این کار اعتمادبهنفس او را کم و لکنت را بیشتر میکند.
-
– اضطراب میتواند بروز لکنت زبان را بیشتر کند، پس سعی کنید تا حد ممکن محیط زندگی شما آرام و دور از تنش و استرس باشد.
-
– از ترساندن، تهدید و تنبیه بدنی کودک به شدت پرهیز کنید، این رفتارهای غلط تربیتی، مشکل را چند برابر میکند.
-
– هنگام صحبت کردن فرزندتان، حسی دلپذیر و آرام را منتقل کنید و اگر میتوانید لبخند بزنید.
-
– اگر بعد از مکالمه ناامید به نظر برسید، کودک این موضوع را میفهمد که اصلاً اتفاق خوبی نیست.
-
– از اصلاح کلماتش او خودداری کنید. در عوض، بعد از گفتن کامل کلماتش، آن را به آرامی تکرار کنید تا او بداند که متوجه منظورش شدهاید.
-
– هر روز برای مکالمهای خوشایند و بدون استرس با کودک وقت بگذارید.
-
– وقتی کار دارید از او نخواهید که: «بگو، گوش میدم»، چون کودکتان به راحتی میفهمد که به او بیتوجهی میکنید.
-
– به فرزند خود نگویید: «خیلی کندی» یا «این غلطه، دوباره بگو»؛ حتی با قصد کمک، این کار میتواند مشکل را بدتر کند.
-
– به او بگویید که شما مشکل را میفهمید و با او به شکلی آگاهانه و صحیح همدردی کنید، چون اگر وانمود کنید که لکنت زبان وجود ندارد، ممکن است فرزند شما فکر کند لکنتش چیزی است که نباید دربارهٔ آن صحبت کند.
-
– کودک خود را تشویق کنید تا داستانهایی را برای شما تعریف کند که میدانید او در بازگوییشان راحت است.
-
– اگرچه، عباراتی مانند «یه نفس بکش بعد» یا «شمردهتر بگو» برای کمک به کودک گفته میشوند. اما درحقیقت کودک را نسبت به لکنت خود گوشبهزنگتر میکند، پس نباید از این توصیهها استفاده کرد.
-
– از حرف زدن راجعبه لکنت با فرزندتان هراسان نباشید. اگر سؤالی میکند یا نگرانی خود را بروز میدهد، به حرفش گوش کنید. به او جوابی بدهید که بیاموزد ایجاد خلل در گفتار طبیعی است و همهی آدمها کم و زیاد آن را تجربه میکنند.
چه زمانی درمورد لکنت زبان کودک باید توسط پزشک پیگیری شود
لکنت زبان در بچهها معمولاً با پشت سر گذاشتن دوران کودکی رفع میشود، اما گاهی نیز این مشکل ادامه پیدا میکند.
درمان لکنت زبان با رشد کودک و افزایش سن ممکن است مشکلتر شود.
بنابراین، پیگیری برای رفع لکنت را لازم است از دوران کودکی شروع کنیم. نقش خانواده و مداخلهٔ زودهنگام در بهبود و پیشگیری از انتقال لکنت به دوران بزرگسالی نیز بسیار بسیار مهم است.
-
لکنت زبان که بیش از ۶ ماه طول بکشد
-
کودک از صحبت کردن ترس داشته باشد
-
در مدرسه با مشکلاتی مواجه شود
-
اگر کودک ۵ ساله است و هنوز هم لکنت زبان شدید دارد
-
اگر در جمع از صحبت کردن امتناع می کند.
-
از ترس ناشی از لکنت زبان کلمات خود را عوض می کند.
-
در صورتی که لکنت زبان کودک با حرکات بدن همراه باشد.
-
کلمات و عبارات کامل را اغلب و به طور مداوم تکرار می کند.
-
برخی از صداها و هجا ها را بیشتر تکرار می کند.
-
صحبت کردنش تند و سریع است .
-
در صورتی که متوجه افزایش تنش در صورت یا سفتی در عضلات گفتاری کودک می شوید.
-
در صورتی که باعث بالا رفتن صدا می شود.
-
نگرانی های دیگری درباره نحوه گفتار فرزندتان دارید.
-
وقتی لکنت شدیدتر و بهدفعات بیشتر رخ میدهد؛
-
وقتی لکنت با حرکات خاص بدن یا صورت همراه است؛
-
وقتی صحبت کردن بهشکل مشخصی سخت و تصنعی است؛
-
وقتی کودک از موقعیتهایی که مستلزم حرف زدن است اجتناب میکند؛
-
تنش در صدا که نتیجهی اوج گرفتن تُن صدا هنگام صحبت کردن است؛