شروع غذای کمکی
ماه هفتم (هفته اول ماه هفتم)
آب
فرنی آرد برنج
آب
از پایان شش ماهگی حتی زمانی که کودک به مقدار کافی از شیرخوار تغذیه میکند ممکن است به آب نیاز داشته باشد.
باید هر روز به خصوص در فصل گرما و روزهای گرم ، چند نوبت آب جوشیده خنک شده به او ارائه شود.
آب لولهکشی از زمان به جوش آمدن ، اگر یک دقیقه جوشانده شود قابل استفاده است.
حتی المقدور از دادن آب معدنی به شیرخواران خودداری شود چون املاح موجود در آن برای شیرخوار مناسب نیست.
آب رودخانهها را باید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه جوشاند تا تمام باکتریها و … موجود در آن از بین بروند
فرنی آرد برنج
روز اول از یک قاشق مرباخوری ، یکبار در روز (ظهر) شروع شده و کم کم به مقدار و دفعات اضافه میشود به طوری که روز دوم دو قاشق مرباخوری (یک قاشق ظهر و یک قاشق عصر)، روز چهارم ۴ قاشق مرباخوری (صبح و ظهر و عصر وشب هر بار یک قاشق)، روز پنجم ۸ قاشق مرباخوری (صبح، ظهر، عصر و شب هر بار دو قاشق) و روز ششم و هفتم ۱۲ قاشق مرباخوری (صبح، ظهر، عصر و شب هر بار ۳ قاشق) می رسد.
مواد لازم:
آرد برنج (یک قاشق مرباخوری سرصاف)
شکر (نصف قاشق مرباخوری سرصاف)
به همراه :
– شیر پاستوریزه (۱۲۰ میلیلیتر (سیسی) معادل نصف لیوان معمولی )
یا
– شیر مادر (۵ قاشق مرباخوری)
یا
– ۱ پیمانه شیرخشک
– اگرفرنی را با شیرپاستوریزه درست میکنید :
شیررا به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانید. سپس آب جوشیده خنک شده را به آن اضافه کنید تا حجم شیر مجدداً به ۱۲۰ سی سی برسد. سپس آرد و شکر را به شیر اضافه کنید و مجدداً حرارت بدهید تا قوام بیاید ( یعنی از قاشق نریزد).
– اگر فرنی را با شیر مادر تهیه میکنید:
اول آرد برنج و شکر را با آب بپزید و با قوام سفتتری از روی اجاق بردارید تا بعد که با شیر مادر مخلوط و نرم میکنید به قوام مطلوب برسد.
-اگرفرنی را با شیر خشک درست میکنید :
آرد و شکر ، با مقادیری که گفته شده را در یک پیمانه آب سرد بریزید و کاملا حل کنید.
سپس آنرا حرارات داده و بعد کمی غلیظ شدن آنرا از شعله برداشته و در ظرفی مناسب بریزید.( خیلی غلیظ نباشد و بهتره آبدار باشد)
در آخر یک پیمانه شیر خشک به آن اضافه کنید.
-
روزهای اول که شیرخوار یک یا دو قاشق مرباخوری فرنی میخورد بهتر است بقیه فرنی تهیه شده را که هنوز شیر مادر به آن اضافه نکرده اید در یخچال بگذارید و دفعات بعد، هر بار کمی از آن را گرم کرده سپس با شیر خود مخلوط نموده به کودک بدهید
-
بعد از ۸ ماهگی میتوانید فرنی کودک را با آرد گندم و یا نشاسته برنج هم درست کنید.
-
برای اطمینان یافتن از سلامت شیر پاستوریزه، ابتدا یک قاشق شیر را روی شعله قرار دهید تا به جوش آید. اگر شیر دلمه شد دلیل فساد آن است.
هفته دومماه هفتم
حریره بادام
شروع آن نیز مانند فرنی از یک قاشق مرباخوری یکبار در روز است تا روز ششم و هفتم به ۱۲ قاشق مرباخوری در روز برسد.
فراموش نشود که در این هفته به تدریج که مقدار و دفعات تغذیه با حریره بادام افزایش می یابد مقدار و دفعات تغذیه با فرنی کم می شود بنابراین در هر وعده و یا در تمام دفعات می توان حریره بادام را جایگزینی فرنی نمود.
مواد لازم:
مغز بادام شیرین با اندازه متوسط ( پنج عدد)
آرد برنج (یک قاشق مرباخوری سرصاف )
شکر (نصف قاشق مرباخوری)
شیرپاستوریزه (۱۲۰ سیسی معادل نصف یک لیوان معمولی )
طرز تهیه:
مغز بادامها را در آب جوش خیس کنید بعد از سه تا پنج ساعت پوست آنها را بگیرید و با هر وسیلهای که در منزل دارید آنها را کوبیده یا آسیاب نمائید تا نرم شوند. بعد آرد برنج و شکر و بادام کوبیده شده را به شیر پاستوریزه (به طریقی که در تهیه فرنی گفته شد) اضافه کرده روی حرارت ملایم بگذارید و مرتب هم بزنید تا به قوام مورد نظر برسد.
دو هفته آخر ماه هفتم
سوپ
پوره
سوپ :
ضمن ادامه تغذیه با شیر مادر قبل از هر وعده غذای کمکی، در این هفته شیرخوار با غذای جدیدتری آشنا شده و سوپ به رژیم غذایی او اضافه می شود، بدین ترتیب که روز اول، صبح و عصر و شب هر بار از سه قاشق مرباخوری فرنی یا حریره بادام استفاده می کند و ظهر یک قاشق مرباخوری سوپ می خورد. به این ترتیب هر روز یک قاشق مرباخوری به سوپ ظهر و شب اضافه می شود تا بر حسب اشتهای کودک به ۳ تا ۶ قاشق مرباخوری در هر وعده برسد.
دستور درست کردن سوپ:
–گوشت بدون چربی( به اندازه یک تکه خورشتی یا به اندازه یک تخم مرغ متوسط یا گوشت چرخ کرده)
–برنج ( یک قاشق مرباخوری)
هویج (متوسط) ، سیب زمینی(متوسط) ،گوجه فرنگی(متوسط) ،پیاز (متوسط) ،گشنیز، جعفری
–کره(یک قاشق مرباخوری)
ابتدا گوشت را با پیاز خرد شده کمی تفت بدهید سپس حدود دو لیوان آب به آن اضافه کنید و بگذارید بپزد. سپس هویج و سیبزمینی بسیار خرد شده و برنج را اضافه کنید.
نیم ساعت بعد گوجهفرنگی رنده شده و کره را داخل سوپ بریزید. پس از آن که چند جوش زرد و به قوام مطلوب (مثل حلیم یا ماست) رسید از روی اجاق بردارید.
بعد از سرد شدن مواد آنها را با گوشتکوب برقی باهم مخلوط کرده و در ظرف کودک بریزید.
استفاده از گوجه فرنگی به سوپ به فاصله سه روز از اضافه کردن یک نوع سبزی اشکالی ندارد.
توجه:
– هر ۳ روز یکبار یک نوع سبزی به سوپ اضافه می شود مانند جعفری، گشنیز،لوبیا سبز، کدو سبز، کرفس
– به سوپ، نمک،شکر یا چاشنی نباید اضافه کرد.
– بهتر است که کدو و لوبیا سبز را اول پخته و بعد به سوپ اضافه کنند.
– سبزیها باید در آخرین لحظات پخت سوپ اضافه شود.
– بیش از هشت قاشق سوپ در روز داده نشود که جای شیر مادر را نگیرد.
-بهتر است ماست با سوپ مخلوط نشود تا شیرخوار، با طعم خود ماست آشنا شود. ولی اگر شیرخوار مخلوط ماست با سوپ را دوست داشت این کار بالامانع است.
-بهتر است در ابتدا سوپ را کمی غلیظتر از شیرمادر آماده کرده و روزانه به تدریج آن را غلیظتر کنید. مقدار سوپ را از روزی دو تا سه قاشق مرباخوری شروع کرده و به تدریج بر مقدار آن اضافه کنید.
– محتویات غذای کمکی شیرخوار را باید با پشت قاشق یا چنگال یا گوشت کوب نرم و له کرد و نباید از مخلوط کن استفاده نمود.
-اضافه کردن کمی پیاز رنده شده یا خرد شده به سوپ برای از بین بردن بوی مرغ یا گوشت اشکالی ندارد. هم چنین افزودن چند قطره آب لیموترش تازه یا آب نارنج تازه به سوپ و غذای کمکی، هم آن را خوش طعم می کند و هم جذب آهن را افزایش می دهد.
– سه نوع سوپ که تنوع موادغذایی در محتویات آن رعایت شده است:
۱- گوشت مرغ، هویج، برنج، جعفری و سیب زمینی.
۲- گوشت گوسفند، لوبیا سبز، برنج، گشنیز، گوجه فرنگی.
۳- گوشت گوساله، کدو حلوایی، جعفری، سیب زمینی و گوجه فرنگی.
سوپ ماکارونی :
– ۱یا۲تکه استخوان مرغ یا قلم گوسفند را با۱پیاز به مدت ۱ ساعت خوب بپزید. سپس ۱ قاشق غذاخوری گوشت مرغ چرخ کرده یا گوشت گوسفندی بدون چربی به آن اضافه کنید و ۲ ساعت به پخت ادامه بدهید. بعد نصف سیب زمینی خرد شده و نصف هویج خرد شده را که قبلا بخار پز کرده اید به مواد اضافه کنید و کمی روغن بیافزایید. ۳ یا۴ دقیقه بعد همه مواد را داخل غذاساز یا مخلوط کن بریزید و بعد از صافی رد کنید.
-نصف استکان ماکارونی(برای بچه های زیر ۱ سال ماکارونی رشته ای) ریز و خرد شده را در آب در حال جوشیدن بریزید و۱۰ دقیقه بعد آنرا آبکش کنید.
-ماکارونیهای آبکش شده را با مواد صاف شده مرحله ۱مخلوط کنید. چند برگ گشنیز ساطوری شده روی آنها بریزید و به مدت۱ربع آنها را دم کنید. موقع مصرف ماکارونیهارا با پشت قاشق نرم کنید.
دقت کنید که رشته های ماکارونی سفت نباشد و به خوبی نرم شده باشد.
تعداد کمی از کودکان به آرد گندم واکنش آلرژیک نشان میدهند لذا قبل از مصرف ماکارونی بهترست از عدم آلرژی به گندم در کودک مطمئن شوید.
-میتوانید برای مزه دار کردن غذا و جذب بهتر آهن چند قطره آب نارنج یا آب لیمو ترش روی غذا بچکانید.
پوره:
شامل پوره سیبزمینی و هویج
-میوهها و سبزیجات موردنظر را قبل از پختن خوب بشویید. استفاده از میوه بهطور خام مشکلی ایجاد نمیکند اما بهتر است همیشه سبزیجات قبل از پوره شدن پخته شوند.
-دستگاه غذا ساز یا مخلوط کن و همینطور سایر تجهیزات مورد نیاز را قبل از مصرف به خوبی استریل کنید.
-مواد غذایی مورد نظر را داخل دستگاه غذا ساز بریزید. شیر خشک یا شیر مادر را اضافه کنید تا پوره قوام بیشتری داشته باشد.
-پوره های مورد نظر را داخل قالبهای یخ مکعبی شکل بریزید، سطح آنها را با کاغذ فویل بپوشانید و سپس داخل فریزر قرار دهید.
-وقتی پوره ها یخ زدند، آنها را به ظروف پلاستیکی یا شیشهای منتقل کرده و داخل فریزر قرار دهید.
-بر روی ظروف برچسبی بزنید تا نوع پوره یخ زده و همینطور تاریخ تهیه آن مشخص شود.
-پوره ها را در فریزر قرار دهید. این قطعات پوره شده تا یک ماه از زمان تولید قابل استفاده هستند.
-در زمان مصرف پوره ها را دوباره گرم کنید. قبل از اینکه آنها را در اختیار کودک قرار دهید طعم شان را بچشید.
طرز تهیه همه پورهها یکسان است و به یک نمونه از آن اشاره میشود:
پوره سیبزمینی :
مواد لازم:
سیبزمینی(دو عدد با اندازه متوسط)
شیر پاستوریزه(پنج قاشق غذاخوری)
کره(یک قاشق مرباخوری)
ابتدا سیبزمینی را با پوست کاملاً بشوئید و با مقداری آب بپزید. بعداز پخته شدن وقتی که هنوز سیبزمینی گرم است پوست آن را جدا کنید و سیبزمینی را رنده نموده با کره و شیر مخلوط نمائید تا کاملاً نرم و یکنواخت شود. اگر سیبزمینی سرد شود ترکیب نشاسته آن تغییر و نشاسته مقاوم نامیده میشود که در روده کوچک غیرقابل هضم اما در روده بزرگ قابل تخمیر است. بنابراین باید پوره سیبزمینی را برای کودکان با سیبزمینی پخته شده که هنوز گرم است تهیه نمود.
توجه:
برای تهیه پوره سیبزمینی، از سیبزمینیهای زرد و سالم استفاده کنید (سیبزمینیهایی که سبز رنگ هستند میتوانند باعث مسمومیت شوند)
ماه هشتم (دوهفته اول ماه هشتم)
زرده تخممرغ
آب میوه طبیعی
نان
ماست
زرده تخممرغ :
ضمن ادامه برنامه قبل، زرده تخممرغ پخته و سفت شده هم به برنامه غذایی شیرخوار اضافه کنید.
بعد از پختن تخممرغ (۲۰ دقیقه)، زرده سفت شده را از سفیده جدا کرده و روز اول به اندازه یک نخود از زرده تخممرغ را برداشته با کمی شیر مادر یا آب جوشیده شده، نرم نموده و به شیرخوار بدهید.
هر روز صبح علاوه بر دادن فرنی یا حریره، مقدار زرده تخممرغ به تدریج اضافه شود تا ظرف ده روز به یک زرده کامل برسد. از آن به بعد، هر روز نصف زرده تخممرغ به کودک داده شود.
چنانچه کودک از خوردن زرده سفت شده تخممرغ امتناع کند میتوان آن را در سوپ وعده ظهر او رنده نمود یا زرده تخممرغ پخته شده را در مقدار کمی شیر، رنده کرده و در کره یا روغن زیتون که داغ شده است ریخت و آنرا مرتب به هم زد.
تهیه زرده تخممرغ به صورت نیمرو اشکالی ندارد به شرط این که زرده را اول کاملاً به هم بزنند و در روغنی که داغ شده است بریزید و تا زمانی که خود را میگیرد آنرا به هم بزنید.
دادن زرده تخممرغ به شیرخوار به صورت عسلی توصیه نمیشود.
شما می توانید از زرده تخم بلدرچین برای استفاده کنید .
آب میوه طبیعی:
از میوههای مجاز که در منزل و با رعایت اصول بهداشتی تهیه میشود به اندازه ۶ تا ۱۲ قاشق مرباخوری (۳۰ تا ۶۰ سیسی) در روز اشکالی ندارد که توصیه میشود با لیوان یا فنجان نشکن داده شود.
در مطالعات جدید گفته شده است که آبمیوه طبیعی تا یکسالگی به شیرخوار داده نشود و بجای آن از میوه له شده یا پوره آن استفاده شود.
نان :
ماده غذایی مفیدی است که بیشتر شیرخواران آن را دوست دارند. تکههایی از نان (ترجیحاً نان سنگک) را میتوان به دست کودک داد ولی باید او را تحت نظر گرفت.
به فرنی آرد برنج نوزاد ۸ ماهه پودر جوانه گندم یا انواع سبوس ها را میتوان اضافه کرد.
نانهای تهیه شده از آرد کامل گندم و جو که سبوسدار نیز باشند از جمله بهترین نوع نانها میباشند.
نان باید نرم باشد و بایستی بتوان آن را در مایعاتی مانند شیر و یا آب جوش حل نمود تا محصولی مانند فرنی غلیظ تهیه نمود. تا زمانی که شیرخوار توانایی نشستن را کسب نکرده بهتر است تکه های غذایی (نان یا سایر غذاها) کوچک و له شده باشد.
زیرا خطر آسپیراسیون یا خفگی دارد.در مورد برند تجاری نان یا بیسکویت مصرفی فقط میتوان به این نکته که بدون شکر و نمک و ادویه باشد اشاره نمود. در صورت عدم وجود چنین محصولی میتوانید به راحتی در فر منزل نان را برای کودک تهیه کنید.
مصرف طولانی مدت نانهای سفید و بدون سبوس مانند نان لواش یا انواع نانهای باگت سفید در کودکان با کمبود ویتامینهای B1،B2، B3 در ارتباط میباشد.
نان بربری و نان سنگک هر دو از آرد گندم تهیه میشوند، با نسبت سبوس متفاوت. مصرف هر دو آنها در تامین انرژی و مقداری پروتئین مفید است.
نان لواش و تافتون نیز از گندم تهیه میشوند، اما ارزش غذایی کمتری از نانهای دیگر دارند.
از مصرف نان لواشهای بسته بندی بینام و نشان و تاریخ برای کودکان پرهیز کنید.
اگر نانهای فانتزی را از نان فروشی تهیه نمیکنید، حتما به تارخ مصرف دقت کنید.
کپک نان گاه با چشم دیده نمیشود و میتواند بسیار خطرناک باشد.
ماست :
ماده غذایی بسیار مفیدی است که اکثر شیرخواران آن را دوست دارند برای این که شیرخوار با طعم ماست آشنا شود بهتر است ماست را جدا از غذا به او داد ولی اگر کودک دوست دارد غذا را با ماست بخورد مانعی ندارد.
شروع ماست نیز با یک قاشق مرباخوری است و مقدار آن را میتوان به تدریج و برحسب تمایل کودک، اضافه نمود.
انتخاب خوب، شروع با ماست ساده و پرچرب است مگر اینکه پزشکتان آن را توصیه نکرده باشد.
ماستی که ترش نباشد را به شیرخوار دهید .
در سال اول ماست را به عنصر اصلی رژیم غذایی کودکتان تبدیل نکنید و ماست باید فقط یک میانوعدهٔ همراه در یک برنامهٔ متنوع از مواد غذایی جامد باشد.
ماست پروبیوتیک میتواند برای سیستم گوارشی کودک مفید هم باشد.
ماست یونانی به ویژه برای شیرخوارانی که به تازگی تغذیه تکمیلی و مصرف مواد غذایی جامد را شروع کرده اند، مفید است. فقط مطمئن شوید که کنسانترهی پروتئین آب پنیر در لیست مواد تشکیل دهندهی آن نباشد. این ماده بعضاً برای افزایش پروتئین اضافه میشود، اما باعث افزایش محتوای لاکتوز نیز میگردد که کودک را دچار مشکل میکند.
به کودک ماست میوهای یا طعمدار ندهید. ماست ساده بخرید و اگر دوست داشتید در خانه به آن میوه اضافه کنید. البته برای کودکانی که تازه خوردن مواد غذایی جامد را شروع کردهاند لازم است به جای میوه با پورهٔ میوهها شروع کنید.
ماه هشتم (دوهفته دوم ماه هشتم)
متنوع کردن سوپ
پوره
حلیم
متنوع کردن سوپ:
با افزودن ماش ، عدس ، نخود سبز ، انواع کدو ، بلغور جو یا گندم میتوان تنوع و غلظت سوپ را بیشتر کرد.
برای تنوع بخشیدن به غذای کودک باید، هر چند روز یکبار مواد تشکیل دهنده سوپ را تغییر داد.
– توصیه می شود در تهیه سوپ کودک هفته ای یک بار به جای گوشت از جگر سالم گوسفند استفاده شود.
تذکر: استفاده از جگر گوسفند به صورت کباب شده مجاز نیست.
-برای افزایش تنوع و کیفیت غذایی می توان پنیر پاستوریزه کم نمک را ریز یا رنده کرده و به سوپ اضافه کرد
پوره :
در این ماه به جز پوره سیب زمینی و هویج ، پوره نخودفرنگی، لوبیا سبز، کدو حلوایی، کدو خورشتی و کرفس میتوان داد.
دستور درست کردن پوره ، در دستورات غذایی متون بالاتر همین صفحه ( دستورات غذایی در ۲ هفته آخر ماه ۷ ) آورده شده است.
حلیم :
گوشت گوسفندی را بدون نمک و چاشنی کاملا بپزید. گندم را از قبل در آب گرم خیس کرده و چند بار آب آن را تعویض کنید تا شیر خوار دچار نفخ نشود. سپس گندم را نیز آنقدر بپزید تا کاملا نرم شود.
گوشت پخته را به گندم اضافه کنید. ترکیب را با استفاده از مخلوط کن و یا گوشتکوب برقی کاملا له کنید تا یکدست شود.
چند نمونه از غذاهایی که در سن ۸ ماهگی میتوان استفاده کرد:
لوبیا پلو :
مواد لازم
لوبیاسبز خردشده ۱قاشق غذاخوری
برنج ۱-۲ قاشق غذاخوری
گوشت چرخ کرده ۱ قاشق غذاخوری
گوجه فرنگی متوسط ۱ عدد
طرز تهیه
همه ی مواد بالا رر با یک لیوان آب بریزید در ظرف و بزارید با حرارت ملایم آرام بپزد و حسابی له شود.
بعد با گوشت کوب لهش کنید و چند قطره آبلیموی تازه بریزید داخلش و بدید به شیرخوار
-گوجه فرنگی رو پوست بکنید و خرد کنید و بریزید در غذا که راحت تر پخته بشه
-میتونید این غذا را با ماست کم چرب بدید
شوید پلو :
مواد لازم
برنج حدود۳۰گرم
شویدخشک یا تازه
سیب زمینی یک عدد
طرز تهیه
برنج را همراه مقداری آب (اگر آب گوشت یا مرغ باشدبهتراست ) و کره روی اجاق قرارمیدهیم
سیب زمینی خردشده و شوید را به ان اضافه میکنیم
باید آب به قدری باشد که برنج نرم شود (.به صورت کته میگذاریم )
وقتی کاملا پخت به کته مقداری ماست زده وبه شیرخوار میدهیم
کلم پلو :
مواد لازم
گوشت چرخ کرده یک قاشق غذا خوری پر
پیاز یک عدد متوسط
گوجه فرنگی ۲ عدد متوسط
برنج ۴ قاشق غذاخوری
کلم برگ خرد شده و سرخ شده ۲ قاشق غذاخوری
ریحان و ترخون خرد شده ۱ قاشق مرباخوری
کره ۱ قاشق غذاخوری
طرز تهیه
کلم برگ را خرد کرده در کمی کره تفت بدهید و چند قطره آب لیمو یا سرکه به آن اضافه نموده بگذارید با حرارت ملایم بپزد
گوشت چرخ کرده را با پیاز خرد شده و کمی کره تفت دهید یک استکان آب گوجه فرنگی اضافه کنید و بگذارید آرام آرام بپزد
برنج را بصورت کته بپزد موقع دم کردن گوشت چرخ کرده ریحان و ترخون خرد شده کلم و بقیه کره را به آن اضافه کنید
لوبیا چشم بلبلی پلو :
مواد لازم
برنج چهار قاشق غذاخوری
شوید یک قاشق غذا خوری
لوبیا چشم بلبلی یک قاشق غذاخوری
کره یک قاشق غذا خوری
طرز تهیه
لوبیا را جداگانه بپزید و موقع دم کردن برنج لوبیا و شوید و کره را به آن اضافه میکنیم
برای دم کردن از اب مرغ یا گوشت استفاده شود
عدس پلو با خرما :
مواد لازم
برنج چهار قاشق غذاخوری
عدس یک قاشق غذاخوری
کره یک قاشق غذاخوری
طرز تهیه
خرما دو تا سه عدد یا کشمش پلویی یک قاشق عدس را جداگانه بپزید
موقع دم کردن برنج عدس و کره را به آن اضافه نمائید
پوست و هسته خرما را جدا کرده در کمی کره یا روغن تفت دهید (یا کشمش را کمی تفت دهید )
روی برنج که در حال دم کشیدن است قرار دهید و هنگام دادن غذا آن ها را باعدس پلو مخلوط نمائید
ماه نهم (دوهفته اول ماه نهم)
ماکارونی
گوشت
میوه
غذاهای انگشتی
متنوع کردن سوپ
بیسکوییت
سویق
ماکارونی :
ماکارونی را به عنوان غذای اصلی به دفعات زیاد در غذاهای هفتگی او تکرار کنید. ماکارونی باید به گونه ای پخته شود که کاملا نرم شده باشد. نباید از هیچ طعم دهنده ی مصنوعی استفاده کنید. ماکارونی مارپیچی و ماکارونی شکل دار بهترین نوع ماکارونی برای تغذیه کودکان هستند، زیرا نسبتا کوچک بوده و همچنین به راحتی می-توانند به قطعات کوچکتر هم برش داده شوند. علاوه بر این ها، ماکارونی از جمله غذاهای جذاب برای کودکان است.
طرز تهیه ماکارونی
مواد لازم
✔رشته ماکارونی یا رشته فرنگی ۱فنجان
✔گوشت چرخ کرده گوسفندی ۲قاشق غذاخوری
✔پیاز ۱عدد کوچک
✔سیب زمینی پخته ۱عدد کوچک
✔پنیر بی نمک ۱قاشق غذاخوری
پیاز را خرد کرده کمی تفت داده گوشت را اضاف میکنیم در این مرحله در صورت تمایل رب و زردچوبه را اضافه میکنید بعد سیب زمینی ها را اضافه کرده و مقداری آب میریزیم و اجازه میدهیم آب بخار شود. و سپس در قابلمه ای جداگانه کمی آب ریخته وقتی جوش آمد ماکارونی را اضافه کرده و اجازه میدهیم کمی نرم شود.
پس از نرم شدن ماکارونی ها آن را از آبکش رد کرده و سپس مواد گوشت را اضافه میکنیم، حال درب آن را ببندید تا دم بکشد ۵دقیقه آخر پخت پنیر پیتزا را رویش ریخته و دوباره درب قابلمه را میبندیم تا آب شود. به همین راحتی ماکارونی برای نوزاد شما آماده شده.
گوشت :
گوشت را هنگام پخت خشک نکنید.
اگر گوشت هنگام پخت خشک و بدون آب شود، بافتی سفت و طعمی ناخوشایند پیدا میکند که مورد علاقه کودک شما نیست. البته در نظر داشته باشید که گوشت باید کامل بپزد و بافت میانی آن خام نباشد.
به ترتیب اولویت و ارجحیت گوشت :
بهترست با گوشت سفید (مرغ و بوقلمون) شروع کرد. پس از آن میتوان به نوزاد گوشت قرمز (گوشت گوسفند و گوساله) داد.
گوشت گوسفند بصورت ماهیچه گوسفند یا گوشت چرخ کرده بدون چربی باشد.
بهتر است در ابتدا برای شیرخوار پوره گوشت تهیه کنید. پوره گوشت غذایی مقوی و سالم است.
اگر حجم غذای تهیه شده بیش از یک وعده غذایی شیرخواراست، میتوانید آن را در قالبهای یخ ریخته و فریز کنید. هر زمان که نیاز داشتید آن را یخ زدایی کرده و مجدد گرم کنید.
– مقدار آهن گوشت ران مرغ بیشتر از سینه آن است ولی پروتئین سینه مرغ بیشتر از ران مرغ است.
پختن کامل گوشت، بهترین روش دادن گوشت به شیرخوار است. میتوان گوشت را آب پز، بخارپز و یا در فر به طور کامل پخت. هنگام پخت گوشت، مواد مغذی آن به آبی که در آن میپزد، نفوذ میکنند. بهتر است که آب گوشت را دور نریزید و به شیرخوار دهید تا بنوشد.
میوه :
از میوه هایی که به راحتی قابل هضم هستند، شروع کنید:
سیب رنده شده
موز له شده
هلو پوست کنده شده
گلابی
زردآلو
انبه
گرمک
طالبی
آلو
هندوانه
آووکادو:
آووکادویی را انتخاب کنید که رسیده باشد. رنگ آن سبز تیره بوده و پوست آن پر از برآمدگی باشد.
آووکادو رسیده دارای روغنی به رنگ سبز روشن است و هنگام بریدن آن، رنگ گوشت آووکادو در اطراف پوست آن سبز مایل به زرد میباشد.حد الامکان سعی کنید از آووکادو تازه استفاده کنید و آن را فیرز نکنید چرا که باعث میشود میزان زیادی از مواد مغذی خود را از دست بدهد.شما میتوانید هر روز از آووکادو در تغذیه شیرخوار خود استفاده کنید.
اگر کودک شما به موز حساسیت دارد به احتمال ۹۰% به آووکادو هم آلژی خواهد داشت.
مصرف توت فرنگی، گیلاس و آلبالو، کیوی، خربزه و اسفناج در زیر یکسال غیر مجازهست .
غذاهای انگشتی :
شیرخوار از ۹ ماهگی ، احتمالاً خودش با برداشتن قاشقی که با آن به او غذا میدهید یا قاپیدن غذا از بشقابتان با انگشتان دست خودش، به شما میفهماند که آمادۀ خوردن غذاهای انگشتی است.
– بهترین غذاهای انگشتی یا فینگرفودها :
برخی از غذاهای انگشتی محبوب و مناسب کودکان شیرخوار میتواند شامل موار زیر باشد:
-
غلات صبحانه برشتهٔ شکلدار و بدون شکر
-
تکههای کوچکی از نان کمی برشته با کمی پورۀ سبزیجات روی آن برای دریافت ویتامین بیشتر
-
پاستای پیچی خوب پخته و تکهتکهشده
-
تکههای خیلی کوچک پنیر بی نمک
-
زرده تخممرغ کاملاً پخته و ریزشده
-
آلو بخارای پخته، لهشده و بدون هسته
-
تکههای کوچک سبزیجات خوب پختهشده مثل هویج، نخودفرنگی، کدوی سبز و سیبزمینی
-
گلکلم خوب پختهشده
-
تکههای پختهشدۀ مرغ، گوشت گاو یا گوشت بوقلمون چرخکرده یا دیگر گوشتهای نرم در تکههایی به اندازۀ یک نخود
-
تکههای کوچک موز یا دیگر میوههای خیلی رسیده، پوستکنده و بدون هسته مثل انبه، آلو، گلابی، هلو، طالبی، یا هندوانۀ حتماً بدون هسته
نکاتی برای انتخاب غذاهای انگشتی:
داشتن تنوع غذایی: به یاد داشته باشید که کودکتان در حین غذا خوردن در حال یادگیری دربارۀ بافت، رنگ و بوی غذاهاست، پس سعی کنید انواع متنوعی از غذاها را به او بدهید.
پرهیز از خوراکیهای بیارزش: در مقابل وسوسۀ دادن شیرینیهایی مثل کیک و کلوچه یا خوردنیهای پرچربی مثل پفک و چیپس به او کاملاً مقاومت کنید، زیرا کودکتان در حال حاضر به چیزهای غنی از مواد مغذی نیاز دارد، نه کالریهای خالی و بیارزش.
پیشگیری از خفگی: غذاها باید طوری باشد که خوردن آنها راحت باشد اما خطر خفگی ایجاد نکند. سبزیجات باید پخته شود تا به سادگی نرم و له شود و همه چیز باید به تکههای کوچک خرد شود. حتی یک دانۀ انگور هم در حال حاضر برای کودکتان خیلی بزرگ است و میتواند باعث خفگی شود.
توجه به واکنشهای آلرژیک: هنگام معرفی غذاهای جامد به کودکتان احتیاط کنید و اگر گمان میکنید که کودکتان ممکن است به غذاهای خاصی آلرژی داشته باشد، غذاها را کییکی به کودک بدهید و گوش به زنگ علائم واکنش آلرژیک باشید.
پرهیز از غذاهای چسبناک: غذاهایی را انتخاب کنید که برای سن کودک مناسب باشد. مثلاً کرۀ بادامزمینی هنوز برای کودکان در این سن ممنوع است، زیرا خیلی چسبناکتر از آن است که کودک بتواند آن را راحت ببلعد.
متنوع کردن سوپ:
افزودن حبوبات مثل لوبیا چیتی،لوبیا قرمز و …
بهتر است قبلا آنها را خیس کرده،پوستشان را جدا نموده و بعد از پختن به سوپ اضافه نمود.
هر سه روز یکبار می توان نوع حبوبات تغییر داد.
اگر از آرد حبوبات استفاده شود یک قاشق مرباخوری سر صاف کافی است.
اضافه کردن کره یا روغن مایع به سوپ، به اندازه یک قاشق مرباخوری، برای شیرخوارانی که خوب وزن نمی گیرند توصیه می شود.
بیسکوییت:
آنرا نرم کنید و در فرنی و شیر به او بدهید.
بسیاری از بیسکویت های موجود در بازار دارای روغن هیدروژنه یا همان چربی ترانس می باشند که باعث افزایش عمر محصولات خوراکی شده اما باعث کاهش عمر مصرف کننده می شوند که حتی می توانند باعث بیماری هایی در کودک شما بشوند.
در هنگام خرید بیسکویت برچسب ارزش مواد غذایی را بخوانید و از نبود روغن ترانس مطمئن شوید.
سویق :
سویق برنج از شش ماهگی و سویق گندم و جو به دلیل سنگین بودن از هشت ماهگی قابل استفاده است. سویق عدس ، سنجد ، نخود و سیب نیز برای کودکان بالای ۹ ماه مناسب هستند.
کلا برای تف دادن برای آنکه هضم آن برای کودک سادهتر شود. بدون روغن انجام شود.
بهتره سویق بصورت تازه به تازه استفاده بشه. موندن سویق در مایعات به مدت طولانی.ممکنه باعث فساد سویق شود.
میتوان سویق راباماست مخلوط کرد.
– نحوه مصرف سویق کودک در سنین مختلف به صورت زیر است:
برای شیرخوار کمتر از یکسال، سویق را با آب جوشیده ولرم مخلوط کنید تا به صورت فرنی دربیاید.میتوانید خرما هم به آن اضافه کنید.
در سنین بالای یک سال سویق را با عسل به صورت حلوا دربیاورید . شاید بد نباشد که آن را قالب بزنید و تزیین کنید تا برای کودک جذابتر باشد.
سویق گندم و جو:
در مورد دانه هایی که سبوس دارند مانند گندم و جو، بهتر است که اول دانه ها را آسیاب کرده، سبوس آن را جدا کنید. بعد از جداسازی آرد از سبوس هرکدام را به صورت جداگانه تفت می دهیم. دقت کنید که این کار بدون افزودن هیچ ماده غذایی دیگر حین پخت و با حرارت غیر مستقیم انجام شود. سبوس نسبت به آرد به زمان کمتری برای حرارت دیدن نیاز دارد چون ممکن است بسوزد. سبوس تفت داده شده را مجددا الک می کنیم تا نشاسته آن خارج شود.
سویق سیب:
برای تهیه این سویق، باید ابتدا سیب را رنده کنید. سپس آن را تفت دهید تا جایی که کاملاً آب آن گرفته شود یا بهاصطلاح خشک شود. سپس آن را پودر کنید تا آماده مصرف توسط کودک دلبندتان شود. همچنین میتوانید آن را ورقورق کنید و در آفتاب خشک کنید. سپس آن را آسیاب کنید و در ماهیتابه تفت دهید. تا جایی که رنگ آن تغییر کند.
هسته میوهها را نیز میتوان آسیاب کرد و برای تهیه سویق کودک از آن استفاده کرد. اما از خود میوهها معمولاً بهصورت رنده شده استفاده میشود. برای تهیه انواع دیگر سویق میوه نیز میتوانید مانند بالا عمل کنید.
سویق نخود:
طرز تهیه سویق نخود نیز بسیار ساده است. ابتدا نخود را آسیاب کنید و سپس آن را بدون روغن تفت دهید.
سویق عدس:
از آنجایی که عدس سبوس ندارد، تهیه آن سادهتر از سویق گندم و جو است. تنها کافی است که عدس را به خوبی آسیاب کنید؛ سپس آرد آن را تفت دهید. توصیه میشود که مجدداً آرد تفتداده شده عدس را آسیاب کنید و دوباره آن را تفت دهید تا کیفیت بهتری داشته باشد. در انتها نیز بهتر است آن را الک کنید.
سویق برنج :
در تهیه سویق برنج، آرد برنج و سبوس برنج آسیاب و تفت داده میشوند.
سویق سنجد :
ابتدا هسته سنجد را از گوشت سنجد با یک آسیاب معمولی جدا کنید. بعد هسته را آسیاب کنید و جداگانه تفت دهید، و خوب الک کنید. گوشت سنجد را نیز آسیاب کرده و تفت دهید و الک کنید. حال پودر تفت داده هسته و گوشت سنجد را با هم مخلوط کنید.
سویق نخود:
آرد نخود را به مدت ۲۰ دقیقه تفت می دهیم تا بپزد. این سویق نیز به تراکم استخوان های کودک کمک خواهد کرد.
سویق کامل :
( ترکیب گندم، برنج، سنجد، عدس)
دوهفته دوم ماه نهم
خرما
خرما:
بعد از غذا، دادن یک یا دو خرما یا رطب که پوست و هسته آن گرفته شده باشد تنها یا همراه با ماست به عنوان دسر برای کودک بسیار مفید و لذت بخش است.
همیشه خرما را به اندازه کشمش کوچک کنید تا از خطر خفگی جلوگیری کنید.
اگر شیرخوار شروع به راه رفتن کرده است اطمینان یابید که در حال جویدن خرما ندود تا از خطر خفگی جلوگیری کنید.
به شیرخوار خود خرمای کاملا رسیده بدهید. خرماهای نارس میتواند موجب حساسیتهای معده شود.
خرماهای بخارپز نسبت به خرمای خام یا جوشانده ارجحیت دارد.
شما میتوانید با یک عدد خرما در روز شروع کنید و به تدریج مقدار آن را روزانه به ۲ تا ۳ عدد افزایش دهید.
تاریخ مصرف خرما را بررسی کنید. قبل از دادن خرما به کودک،آنها را به طور کامل تمیز کنید و بشوئید .
پوره خرمای تازه
خرمای تازه فیبر زیادی دارد و غذای جامد فوقالعادهای برای شیرخوار شماست. موارد مورد نیاز:
– یک پیمانه خرمای بیهسته تازه
– نصف پیمانه آب
طرز تهیه
– چند ساعت خرماها را در آب خیس کنید، بهتر است شب تا صبح در آب بماند تا پوست خرماها نرم شود.
– آب را دور نریزید. خرماها را همراه با آب داخل مخلوط کن بریزید.
– خرماها را ۲ تا ۳ دقیقه مخلوط کنید تا فیبر جامدی در آن نبینید. خرماهای تازه فیبر زیادی دارند، بنابراین از حداکثر توان مخلوط کن خود استفاده کنید.
– وقتی خوب مخلوط شد با قاشق امتحان کنید تا تکه سفتی در آن باقی نمانده باشد. اگر بود باز هم مخلوط کنید و اگر نبود پوره برای مصرف آماده است.
حریره خرما
یک یا دو عدد خرمای بدون پوست و بدون هسته را در مقداری کره یا روغن تفت دهید تا نرم شود. سپس آرد گندم و بعد پودر مغز بادام را اضافه کنید.